Lubczyk ogrodowy to roślina wieloletnia, która od lat rośnie w przydomowych ogródkach. Wykorzystywana jest przede wszystkim jako aromatyczna przyprawa w kuchni, ale cenione są również jej walory lecznicze. Lubczyk znany jest także jako lubiśnik lekarski, korzeń, łakotne ziele i mleczeń.
Spis treści
Uprawa lubczyku w ogrodzie
Lubczyk pochodzi z terenów obecnego Afganistanu ale już w Starożytności był uprawiany i używany jako przyprawa w basenie Morza Śródziemnego. Cieszył się popularnością wśród ludów południowoeuropejskich, a w średniowieczu jego hodowlę rozpowszechnili benedyktyńscy mnisi.
Lubczyk ogrodowy należy do rodziny selerowatych, w związku z tym najlepiej rośnie na słonecznych stanowiskach, na lekkiej, przepuszczalnej glebie. Roślina nie lubi gleb gliniastych, kwaśnych i jałowych. Wymaga natomiast bardzo dużych pokładów wody.
Lubczyk to roślina wieloletnia, która w swoim pierwszym roku fazy wegetacyjnej tworzy bardzo szeroką, rozbudowaną rozetę liściową, wyglądem i kształtem liści przypominającą seler. Lubczyk kwitnie od czerwca do lipca, a jego kwiaty są często zapylane przez liczne owady. Z kolei nasiona można wysiewać już w sierpniu na głębokość 1 cm. Roślina bujnie się rozrasta (może dorastać do 1,5 metra wysokości), dlatego konieczne jest przycinanie jej w czasie cyklu wegetacyjnego. Pomimo tego warto, aby lubczyk zagościł wśród ziół w naszym ogrodzie.
Lubczyk w kuchni
Lubczyk to przyprawa znana od tysiącleci. Popularność zawdzięcza charakterystycznemu zapachowi, który przypomina trochę seler. Zioło ma szerokie zastosowanie w kuchni – może posłużyć nam jako przyprawa do zup, mięsa, pieczywa, a także nalewek. Najczęściej używany jest jako dodatek do rosołu oraz do słynnej zielonej jajecznicy z lubczykiem. Świetnie sprawdzi się także w zupie jarzynowej, ziemniaczanej lub fasolowej. Lubczyk jest także składnikiem staropolskiej nalewki, zwanej kordiałem.
Jego walory smakowe wiele lat temu wykorzystała firma Maggi i stworzyła swoje słynne kostki rosołowe i przyprawy w płynie. Od tej pory zasłynął jako roślina o smaku maggi. Dlatego jeśli szukamy naturalnej Maggi wystarczy wrzucić listek lubczyku do zupy i mamy ten sam efekt.
Dla celów przyprawowych liście lubczyku zbieramy zanim roślina zakwitnie, choć walorów zapachowych nie tracą również w późniejszych okresach wegetacji.
Właściwości lecznicze lubczyku
Ziele lubczyku ma wiele wartości leczniczych, dlatego idealnie sprawdzi się między innymi w zwalczaniu gorączki oraz problemów z układem trawiennym. Ma działanie moczopędne i wiatropędne, a także wykrztuśnie – łagodzi objawy nieżytu górnych dróg oddechowych. W ziołolecznictwie wykorzystuje się liście oraz korzenie lubczyku. Napar z liści podawany jest osobom z dolegliwościami mięśnia sercowego (nerwobólach, dusznicy bolesnej oraz zapaleniu mięśnia sercowego), a także przy zmianach miażdżycowych.
Lubczyk – ziele miłości i szczęścia
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu lubczyk znany był jako roślina o magicznych właściwościach miłosnych. Popularne były legendy i mocy lubczyku, który zapewniał szczęście w miłości. Dodawano go do eliksirów dla zakochanych i pobudzających płodność. Legenda głosi, że lubczyk wykopany 1 października, godz. 6.00 rano uzdrawiał pożycie małżeńskie – łagodził wszelkie kłótnie i nieporozumienia. Ziele miało również wróżyć szczęśliwe małżeństwo pannie młodej, która miała go przy sobie w dniu ślubu.