Czosnek niedźwiedzi to roślina, która wiosną pokrywa runo leśne zielonymi dywanami. Jest też wyjątkowym przysmakiem, który wraca na nasze stoły. Gdzie w Polsce możemy spotkać dziko rosnący czosnek niedźwiedzi?
Spis treści
Gdzie występuje czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi, nazywany także cebulą czarownic, to roślina z rodziny amarylkowatych, która rośnie dziko w lasach liściastych Europy i Azji. Często można go spotkać w Polsce, szczególnie w lasach górskich. Rośnie także w górskich terenach Włoch i Austrii, na Słowacji, w Czechach i Rumunii.
Występuje on głównie w wilgotnych lasach liściastych, przede wszystkim w runie buczyn i grabów. Czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem wskaźnikowym starych lasów. Tam rośnie zazwyczaj łanowo, a jego skupiska przypominają zielone dywany. Lubi umiarkowany cień, gleby wilgotne, próchnicze, zasobne w składniki pokarmowe, o odczynie obojętnym. Nie toleruje warunków ekstremalnych – ani zbyt mocnego słońca, ani zalewania.
Sprawdź, jak suszyć czosnek niedźwiedzi
Gdzie rośnie czosnek niedźwiedzi w Polsce?
W Polsce czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem spotykanym nieco częściej w południowej części kraju, szczególnie w reglu dolnym w Karpatach, na Pogórzu Karpackim i Sudeckim, w Bieszczadach. W innych częściach kraju czosnek niedźwiedzi rośnie na rozproszonych stanowiskach. Spotykany jest na Podlasiu (Puszcza Białowieska), Suwalszczyźnie, na Pomorzu Zachodnim, na Mazowszu (Puszcza Kampinowska) i w lasach mazurskich (np. okolice Sztynortu).
Występuje najczęściej w żyznych buczynach – niżowych i karpackich, rzadziej w buczynie sudeckiej. Lubi też wilgotne grądy, regionalnie spotykany jest górskich olszynach nadrzecznych.
Sprawdź, gdzie rosną smardze
Czy czosnek niedźwiedzi jest pod ochroną w Polsce?
Czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem objętym w Polsce częściową ochroną gatunkową. W Polsce czosnek nie znajduje się w “Czerwonej księdze roślin”, ale jest gatunkiem zagrożonym. Liczba stanowisk tej rośliny maleje między innymi z powodu nieuprawnionych zbiorów, niszczenia runa leśnego, niewłaściwej regulacji rzek i wycinki lasów liściastych.
Częściowa ochrona gatunkowa czosnku niedźwiedziego oznacza, że ze stanowisk naturalnych możemy go zbierać jedynie na podstawie zezwolenia wydanego przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Na tej postawie w lasach zbieramy tylko liście czosnku. Liście możemy zbierać jedynie ręcznie.
Skąd najlepiej pozyskać czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi może być z powodzeniem uprawiany np. w ogrodzie i z tego źródła najlepiej pozyskiwać go w celach kulinarnych i zdrowotnych. Czosnek pochodzący z upraw możemy także kupić w sklepach z żywnością ekologiczną. Czosnek jest też ciekawą rośliną, która w ogrodach może stanowić element ozdobny. Zwłaszcza że czosnek niedźwiedzi dobrze rośnie w cieniu!
