Jeżyny, czernice, ostrężyny to letnie owoce, która zachwycają smakiem i wyjątkowym, prawie czarnym kolorem. Są źródłem witamin i minerałów, a dodatkowo obłędnie prezentują się jako dodatek w deserach. Sprawdź, jakie wartości zdrowotne i kulinarne mają jeżyny.
Spis treści
Gdzie w Polsce rosną jeżyny
Jeżyny należą do tego samego rodzaju co maliny i są do nich podobne, ale różnią się przede wszystkim kolorem owoców. Jeżyny są ciemnofioletowe, a niektóre gatunki prawie czarne. Jeżyny owocują od połowy sierpnia aż do połowy listopada, w zależności od warunków atmosferycznych.
Łodygi jeżyn rosnących dziko pokryte są kolcami. W Polsce występuje mnóstwo gatunków, odmian, mieszańców jeżyn – rosną na obszarze całego kraju. W literaturze opisanych jest ponad 60 gatunków tych roślin znanych z terenów naszego kraju. W zależności od regionu te leśne owoce znane są m.in. jako czernice, ostrężyny, ożyny, popielice, ostręgi.
Jakie witaminy i mikroelementy zawierają jeżyny?
Jeżyny zawierają przede wszystkim witaminy z grupy B, prowitaminę A i witaminę C. Jednak nie są tzw. bombą witaminową. Zawierają natomiast całe bogactwo składników mineralnych – żelazo, fosfor, potas, wapń i magnezu, a także mikroelementy, m.in. miedź, mangan, jod, nikiel, bor i siarkę. Są także źródłem kwasów organicznych.Ponadto owoce jeżyn zawierają trwałe barwniki cenione w przetwórstwie.
Właściwości zdrowotne jeżyn
Medycyna ludowa od niepamiętnych lat uważała, że jeśli nic nie pomaga w leczeniu przewodu pokarmowego, to pomoże sok z jeżyn. Toteż z dzikich jeżyn do dziś przyrządza się soki, nieraz konserwując je miodem na lekarstwo. Sok jeżynowy pięknie barwi wina, inne soki owocowe, desery itp. i pod tym względem ustępuje tylko sokowi z owoców bzu czarnego bzu.
Jeżyny w ogrodzie
Jeżyny stały się popularnym krzewem ogrodowym i uprawianym na plantacjach, odkąd wyhodowano jeżyny bezkolcowe, bardzo plenne i o większych niż leśne owocach. Szczególnie cenione odmiany pochodzą z Ameryki Północnej (USA i Kanady), gdzie owoce jeżyn cieszą się dużą popularnością. Trzeba jednak pamiętać, że owoce jeżyn hodowlanych choć są większe, nie mają takie smaku i aromatu jak te rosnące dziko.
Jeżyny w kuchni
Jeżyny są często wykorzystywane w kuchni przede wszystkim do przygotowanie przetworów i nalewek, a także jako dodatek do ciast, deserów i lodów. Szczególnym uznaniem smakoszy cieszy się sok z dzikich jeżyn oraz nalewka jeżynowa (jeżynówka), która im dłużej leżakuje, tym jest smaczniejsza. Jeżyny, podobnie jak borówki amerykańskie, można zamrozić i cieszyć się ich walorami nawet w środku zimy.
Jakie inne owoce jagodowe warto posadzić w ogrodzie?
Poza jeżynami w ogrodzie możemy uprawiać także inne owoce jagodowe:
- Maliny to popularny wybór ze względu na ich łatwość uprawy i smaczny, soczysty owoc. Maliny np. malina Delniwa, doskonale udają się w ogrodach i najlepiej sadzić je na wiosnę lub jesienią.
- Borówki, zwane też borówkami amerykańskimi (a także jagody kamczackie), to kolejna popularna opcja. Są one bogate w antyoksydanty i smakują wspaniale na surowo, w dżemach, ciastach i deserach. Jagody najlepiej sadzić na wiosnę.
- Porzeczki są łatwe w uprawie i dostępne w różnych kolorach, w tym czerwonym, czarnym i białym. Są one bogate w witaminy i idealne do przygotowania galaretek, dżemów i innych przetworów. Porzeczki najlepiej sadzić na wiosnę lub jesienią.
- Poziomki to małe, soczyste owoce, które rosną na krzewach. Są one bogate w witaminy i idealne do przygotowania przetworów, takich jak dżemy, soki i galaretki. Poziomki najlepiej sadzić na wiosnę.