Powidła, szczególnie te śliwkowe to polska specjalność. Tradycja smażenia lub prażenia tych wyjątkowych przetworów jest wciąż żywa w wielu regionach naszego kraju, do tego stopnia, że urządzane są specjalne festiwale powideł. Nie każdy jednak wie, co to jest powidło i jak usmażyć prawdziwe powidła.
Spis treści
Co to jest powidło i skąd pochodzi
Smażenie lub prażenie powideł to tradycyjny sposób przetwarzania owoców, popularny szczególnie w Polsce i krajach środkowo-europejskich np. w Czechach. Tradycyjne, prawdziwe powidła, powstają w wyniku smażenia lub prażenia owoców bez dodatku cukru. Owoce, najczęściej śliwki węgierki, prażymy lub smażymy przez kilka dni w specjalnych kotłach, aż uzyskają głęboki brązowo-bordowy kolor. Prażenie powoduje odparowanie wody, co zwiększa gęstość powideł i nadaje im charakterystycznego smaku, a cała słodycz przetworów pochodzi z naturalnego cukru zawartego w owocach.
Co ciekawe, słowo powidło pojawia się w naszym języku już w XV wieku i prawdopodobnie oznaczało przyrząd do mieszania prażących się owoców, a później zostało wykorzystane do nazwania powstałego tak przetworu. Nazwa powidła występuje także w innych językach słowiańskich.
Jak zrobić powidła ze śliwek węgierek
Do najczęściej przygotowywanych i najbardziej cenionych powideł zaliczamy powidła ze śliwek węgierek. Na powidła przeznaczamy śliwki bardzo dojrzałej, z objawami marszczenia skórki wokół ogonka. Świetnie sprawdzą się także późne śliwki po pierwszych przymrozkach, które lekko przemarzły.
Jak usmażyć powidła?
Śliwki myjemy i drylujemy, a następnie wkładamy do rondla lub brytfanny z grubym dnem, z minimalnym dodatkiem wody zabezpieczającym przed przypaleniem i powoli prażymy. Naczynie możemy także wstawić do piekarnika. W czasie smażenia owoce trzeba co jakiś czas mieszać, żeby się nie przypaliły.
W czasie podgrzewania ze śliwek odparowuje woda co powoduje, że stężenie cukru i kwasów organicznych w powidłach jest bardzo duże i działa jako czynnik utrwalający przetwory. Gotowe, gorące powidła wlewamy do wyparzonych słoików. Przetworów nie musimy pasteryzować!
Z czym podawać powidła?
Powidła sprawdzą się jako dodatek do pieczywa, sosów (ciepłych i zimnych), serów oraz wypieków. Tradycyjnie są wykorzystywane do przekładania świątecznych pierników, a także do mazurków i ciast kruchych oraz drożdżowych.
Z czego robi się powidła
Poza śliwkami dobrym surowcem na powidła jest bardzo dojrzały agrest. Agrest po rozgotowaniu trzeba przetrzeć przez gęste sito, aby pozbyć się twardych pestek. Powidła możemy przygotować także z białych gatunków śliwek (renklod, mirabelek), a także z moreli, gruszek, jabłek (np. tradycyjne powidła z papierówek z Kobylnik), a nawet buraków cukrowych (“powidła olenderskie” z dodatkiem dyni).